Infekcje na sali operacyjnej
Zobacz w jaki sposób chroniąc siebie, pacjentów oraz personel przed zakażeniami szpitalnym możesz zredukować koszty oraz uniknąć niepotrzebnego cierpienia

Placówki świadczące usługi medyczne są pod stałą presją redukcji kosztów, przy jednoczesnym wymogu podnoszenia standardów opieki i zapobiegania zakażeniom krzyżowym.
Oszacowano, że u jednego na każdych 20 pacjentów poddawanych zabiegom chirurgicznym rozwinie się zakażenie miejsca operowanego (ZMO) oraz że 1 częstość narażenia personelu na kontakt z krwią pacjenta podczas operacji wynosi aż 10,4 na 100 zabiegów 2. Ważne jest, aby zapewnić pacjentowi bezpieczeństwo na sali operacyjnej oraz aby chronić pracowników medycznych przed zakażeniami krwiopochodnymi.
Pracownicy służby zdrowia są często narażeni na czynniki chorobotwórcze. Szacuje się, że w ciągu roku w Europie dochodzi do około miliona zakłuć igłą 3które stwarzają zagrożenie zakażenia chorobami przenoszonymi przez krew, w tym zapaleniem wątroby typu B, zapaleniem wątroby typu C oraz wirusem HIV.
Problem zakażenia miejsca operowanego
Zakażenia miejsca operowanego są bardzo kosztowne do wyleczenia, mogą powodować ból i urazy u pacjentów. Zakażenia miejsca operowanego mogą na przykład przyczynić się do rozwinięcia infekcji tkanek głębokich, w związku z czym pacjent będzie musiał pozostać w szpitalu przez dłuższy okres czasu, zajmując łóżko, które można by było przeznaczyć innym pacjentom. Można tego wszystkiego uniknąć.
Zakażenia miejsca operowanego powodowane są przez zanieczyszczenie rany chirurgicznej drobnoustrojami. Drobnoustroje te mogą pochodzić z jednego z poniższych źródeł:
- ze skóry pacjentów
- od chirurga i innych osób pracujących na sali operacyjnej
- z powietrza
- z zanieczyszczonych powierzchni oraz narzędzi stosowanych podczas operacji 4
Zapobieganie zakażeniom miejsca operowanego nie jest łatwe. Przykładowo, szacuje się, że około jedna trzecia populacji w naturalny sposób przenosi bakterię Staphylococcus aureus na skórze i w nozdrzach 5 . Niektóre szczepy tej bakterii (np. oporny na metycylinę Staphylococcus aureus, MRSA) są oporne na liczne antybiotyki. Zarówno gronkowce, jak i enterokoki mogą żyć jeszcze wiele dni a nawet miesięcy po wyschnięciu w tkaninach szpitalnych i tworzywach sztucznych 6 .
Powietrze również jest źródłem infekcji: co minutę zrzucamy tysiące martwych komórek naskórka, 7 na których potencjalnie znajdują się bakterie (80% bakterii pochodzi z powietrza 8 ).
Noszenie rękawic w celu zapobiegania infekcjom
Zapobieganie infekcjom oraz zakażeniom krzyżowym na sali operacyjnej wymaga uwzględnienia wielu czynników: powietrza, pacjentów, personelu, sprzętu i powierzchni. Współpracujemy z pracownikami medycznymi, aby znaleźć najskuteczniejszy sposób na zapobieganie infekcjom i zakażeniom krzyżowym.
Rękawice chirurgiczne
Pojedyncze rękawice:
Rękawice chirurgiczne pomagają zmniejszyć ryzyko infekcji zarówno u pracowników medycznych, jak i pacjentów. 9 10 To jeden z wielu czynników, który ma wpływ na zapobieganie zanieczyszczeniom na sali operacyjnej 1 9 . Jeśli jednak rękawica zostanie przebita igłą, ochrona ta zostaje utracona a perforacja może pozostać niezauważona. W przypadku przebicia rękawicy wzrasta ryzyko zakażenia miejsca operowanego 10 .
Puder w rękawicach chirurgicznych stosowany jest, aby ułatwić ich zdejmowanie i zakładanie. Puder może zmniejszyć odporność na infekcje, doprowadzić do zakażenia bakteryjnego środowiska, wywołać reakcję na ciało obce, spowolnić gojenie się rany, a także spowodować tworzenie się zrostów i ziarniaków 11 12 . Wszystkie te potencjalne konsekwencje mogą zwiększać ryzyko ZMO. 13
Podwójne rękawice z systemem wskazania nakłucia:
Stosowanie podwójnych rękawic — rękawicy wewnętrznej i zewnętrznej — z systemem wskazania nakłucia umożliwia pracownikom medycznym natychmiastowe wykrycie przebicia. Umożliwia to szybką zmianę rękawic i kontynuację zabiegu, nie naruszając przy tym ochrony przed zakażeniem krzyżowym 14 15 .
W badaniach nad rękawicami stosowanymi podczas zabiegów chirurgicznych częstość wykrywania perforacji wynosiła 90,2% w przypadku rękawic z systemem wskazania nakłucia w porównaniu do, odpowiednio, 23% oraz 36% dla podgrupy łączącej dwie rękawice zwykłe oraz dla podgrupy z pojedynczymi rękawicami 14 .
Udowodniono, że praktyka stosowania dwóch par rękawic zmniejsza ryzyko zakłuć igłami i innymi ostrymi narzędziami oraz narażenie na infekcje krwiopochodne. Badania Cochrane Review 2014 wykazały, że stosowanie podwójnych rękawic zmniejsza ryzyko perforacji rękawicy wewnętrznej o 71% w porównaniu z użyciem pojedynczych rękawic 15 .
Czołowe organizacje zalecają stosowanie podwójnych rękawic podczas zabiegów inwazyjnych:
- Centra Kontrolowania i Zapobiegania Chorobom (ang. Centers for Disease Control and Prevention, CDC) 16
- Krajowe Stowarzyszenie Pielęgniarek Operacyjnych (ang. National Association of Theatre Nurses, NATN) 17
- Stowarzyszenie zarejestrowanych pielęgniarek okołooperacyjnych (ang. Association of Perioperative Registered Nurses, AORN) 18
- Amerykańskie Kolegium Chirurgów (ang. American College of Surgeons, ACS) 19
- Królewskie Kolegium Chirurgów w Anglii (ang. Royal College of Surgeons of England, RCS). 17
- Australijskie Kolegium Pielęgniarek Operacyjnych (ang. Australian College of Operating Room Nurses) 17
Zapobieganie infekcjom dzięki stosowaniu odzieży dla personelu.
Wierzymy, że odzież dla personelu odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu infekcji — poprzez ochronę pacjentów przed zanieczyszczeniami przenoszonymi przez personel oraz podtrzymywanie czystości powietrza na sali operacyjnej.
Ubrania wielorazowego użytku
Tradycyjne, tekstylne ubrania chirurgiczne są prane między zabiegami, a następnie ponownie używane. Niestety plamy, zużycie i rozdarcia materiału mogą negatywnie wpływać na ochronę — na wydajność materiału wpływa jakość i częstotliwość prania.
Polipropylenowe ubrania chirurgiczne jednorazowego użytku
Kitle jednorazowego użytku są wyrzucane po każdym użyciu, dzięki czemu ryzyko infekcji jest znacznie mniejsze. Polipropylenowe ubrania chirurgiczne są związane ze znacznie niższym zanieczyszczeniem bakteryjnym powietrza i rany w porównaniu do konwencjonalnych bawełnianych bluz i spodni 20 .
Ubrania chirurgiczne „Clean air suits”
Ultraczyste powietrze na sali operacyjnej można zapewnić dzięki połączeniu wielu różnych czynników: laminarnego przepływu powietrza, ograniczenia liczby otworów drzwiowych, ograniczenia liczby osób przebywających na sali operacyjnej oraz stosowania ubrań chirurgicznych Clean Air Suit Jest to szczególnie ważne podczas zabiegów ortopedycznych, wszczepienia implantu oraz pediatrycznych.
Ubrania chirurgiczne Clean Air Suit przyczyniają się do zmniejszenia zanieczyszczenia pochodzącego od personelu, pomagając tym samym w utrzymaniu ultraczystego powietrza. Mają one lepszy system ochronny niż odzież wielokrotnego użytku wykonana z bawełny/poliestru, dzięki czemu zapewniają wysoką odporność na penetrację bakterii, 21 nawet gdy na sali operacyjnej stosowana jest zwykła wentylacja 22 .
Aby zminimalizować ryzyko infekcji, należy stosować kitle czystego powietrza, nawet jeśli zainstalowany jest laminarny przepływ powietrza.
Zapobieganie zanieczyszczeniom ze skóry pacjenta
Obłożenia chirurgiczne oraz mycie całego ciała mogą zapobiec zanieczyszczeniu rany chirurgicznej, a w konsekwencji ZMO, przez mikroorganizmy znajdujące się na skórze pacjenta.
Obłożenia chirurgiczne
Obłożenia chirurgiczne blokują przenoszenie drobnoustrojów ze skóry pacjenta podczas zabiegów chirurgicznych. Nieprzepuszczalne materiały pozwalają kontrolować infekcje a efektywna kontrola płynów zapewnia bardziej suchą przestrzeń roboczą. Najbardziej skuteczne obłożenia posiadają niewiele części i są łatwe w użyciu, co zmniejsza ryzyko zakażenia.
Mycie skóry
Mycie całego ciała zmniejsza stopień kolonizacji skóry bakteriami co przekłada się na zmniejszenie ryzyka zakażenia miejsca operowanego. Istnieje wiele sposobów mycia skóry:
- Mydło i woda: typowa, standardowa procedura mycia pacjenta. Niestety, procedura ta sprzyja rozprzestrzenianiu się drobnoustrojów po powierzchni skóry, szczególnie z miejsc fizjologicznie silnie przez nie skolonizowanych 23 .
- Jodopowidon: przedoperacyjne mycie ciała substancją z jodopowidonem zapewnia ochronę. Niestety płyny związane z zabiegiem, takie jak krew, ropa i tłuszcz, zmniejszają ich skuteczność 24 .
- Roztwór diglukonianiu chlorheksydyny: badania wykazały, iż roztwór diglukonianu chlorheksydyny zapobiega chorobom nabytym podczas procedur wykonywanych w ramach intensywnej opieki medycznej 25 . Najnowsze protokoły chirurgiczne zalecają pacjentom, aby przed zabiegiem dwukrotnie wzięli prysznic z roztworem diglukonianu chlorheksydyny. Należy odczekać przynajmniej jedną minutę przed spłukaniem 26 . Reakcje skórne są również mniej prawdopodobne niż w przypadku środków alternatywnych 27 .
Powiązane produkty Mölnlycke
'References'